Site haritası dosyası, arama motorlarının siteyi daha kolay taraması için hazırlanan, siteye ait tüm URL’ leri ve ek meta verileri listeleyen bir XML dosyasıdır. sitemap.xml son güncellenme zamanı, genellikle sayfanın ne sıklıkta değiştiği ve sitedeki diğer URL’lere göre ne kadar önemli olduğu bilgilerini içerir.
Google xml sitemaps nedir ?
XML Site Haritası biçimi Google tarafından 2005 yılında tanıtıldı ve 2006 yılında YAHOO, Live ve Ask.com tarafından kabul edildi, bu nedenle çoğunlukla “Google xml sitemaps” yani Google XML Site Haritaları olarak adlandırılmaktadır.
Googlebot ve diğer web tarayıcıları, bir sayfadan diğerine bağlantıları izleyerek webi tarar. Botlar sayfaları çoğunlukla site içindeki veya başka sitelerdeki bağlantılardan keşfeder. Başka sitelerden sitenize bağlantı yoksa Googlebot ve diğer botlar tarafından keşfedilmeniz pek mümkün değildir. Site haritaları botların tüm URL’leri tek yerden görmesine sağladığından botların işini kolaylaştırır.
sitemap.org dan bir alıntı;
Site haritaları, web yöneticilerinin sitelerindeki tarama için kullanılabilen sayfalar hakkında arama motorlarını bilgilendirmelerinin kolay bir yoludur. En basit biçiminde bir Site Haritası, bir sitenin URL’lerini ve her URL’yle ilgili ek meta verileri içeren bir XML dosyasıdır.
2000′ lerin başında, hükümet web siteleri ana sayfalarında “Site Haritası” başlıklı, sitedeki tüm sayfaların bir listesini içeren bir sayfa bağlantısına sahipti. Bugün bile bazı web sitelerinde, ziyaretçilere faydalı olduğu düşünülen HTML site haritaları kullanılıyor.
Site haritaları artık genellikle HTML yerine XML olarak yayınlanmaktadır ve hedef kitleleri insanlar değil arama motorlarıdır.
XML site haritalanın artı ve eksi yönleri
Site haritaları bir web sitesinin daha hızlı arama motoru dizinine eklenmesine (index) destek olacağından güzel bir yöntem olarak görünür. Ancak, acele etmeden ve site haritanızı oluşturmadan önce, bilmeniz gereken artı ve eksiler vardır.
XML site haritası kullanmanın faydaları
- Site haritanız sitenizdeki tüm URL’leri listeleyebilir. Böylece arama motorları tarafından henüz taranmamış sayfalarınız keşfedilebilir. Diğer sayfalarınızdan bağlantı vermediğiniz yada az bağlantı verdiğiniz sayfalarınız botlar tarafından daha geç farkedilir. Bu tarz sayfalarınızı daha erken indeksletebilirsiniz.
- Arama motorlarına öncelik bilgisi verilebilir. Sayfanın önceliği için site haritasında isteğe bağlı bir etiket bulunur. Bu, belirli bir sayfanın sitenizdeki diğer tüm sayfalarla nazaran ne kadar önemli olduğunu gösteren bir göstergedir. 0.1 ile 1 arasında değer ataması yaparak sayfalarınızın önemini botlara gösterebilirsiniz.
- Güncellik bilgisi. Diğer iki opsiyonel etiket (lastmod ve changefreq), sitenizi daha optimal bir şekilde taramasına yardımcı olacak daha fazla bilgiyi arama motorlarına iletir. “Lastmod”, bir sayfanın son değiştirilme zamanını botlara bildirir ve changefreq, sayfanın ne sıklıkta değişeceğini belirtir. Bu bilgiler sayesinde botlar tarama işlemini optimize edebilir. Tarama işlemini sitenize en az etkisi olacak şekilde zamanlayabilir.
- Google Search Console, bir site haritası hazırlayıp gönderdiğinizde yararlı bilgiler verir. Örneğin, indekslenme sorunu olan sayfalarınız belirterek hatalarınızı gidermenize yardımcı olur.
XML site haritalarının olumsuz yönleri
- Rekabetci zeka. Arama motorlarına tüm sayfalarınızın hakkında bilgi verirken, bu bilgilerin rakiplerinizin ilgisini çekeceğini unutmayın. Aynı şekilde sizde sitemap haritaları ile rakipleriniz hakkında bilgi edinebilirsiniz.
- Hazırlama şekli: dahil edilecekler yada hariç tutulacaklar. Bu aslında site haritaları oluşturma sorunundan ziyade site haritalarının oluşturulma şekli ile ilgili bir sorundur. Site haritası oluşturmak için ne (eklenti, online araç vs) kullanacağınızı, hangi yöntemin size faydası olacağını iyi belirlemek gerekir. Site haritası oluştuma aracı belirledikten sonra hangi sayfaları site haritanıza ekleyeceğinize karar vermeniz gerekir. Örneğin kategori yada etiket sayfalarının eklenmek size fayda sağlayacak mı? Sağlamayacaksa bu sayfaları eklememeli ayrıca no index olarak yayınlamayı düşünmelisiniz.
Not: Site haritanızı siteniz tamamen yayına hazır hale gelmeden önce yayınlamayın.
Neden bir site haritasına ihtiyacınız var ?
Sitelere olan faydalardan yukarıda bahsetmiştik şimdi bazı kriterler çerçevesinde sitemap.xml dosyası hazırlamaya öncelikle ihtiyacı olabilecek site özelliklerine bakalım;
Çok sayıda sayfası olan bir siteler, güncellenen ve yeni yayınlanmış sayfaların bot taramalarında gözardı edilmemesi için site haritası yayınlarsa faydalı olacaktır.
Sayfalar birbirine linkler ile iyi bağlanmamışsa, sayfadan sayfaya gezinen botların izole kalmış sayfaları taraması mümkün değildir. Çok az bağlantı alan bir sayfanızın botlar tarafından keşfedilmesi uzun zaman alabilir.
Yeni ve diğer sitelerden bağlantı almamış bir siteye sahipseniz, Googlebot ve diğer web tarayıcıların sitenizi başka siteler üzerinden keşfetmesi mümkün değildir.
Günümüzde sitelerin çoğunluğu site haritası sağlar durumdadır. Bu artık bir standart olarak görülmekte ve SEO değerlendirmelerinde artı olarak algılanmaktadır. SEO kaygısını bir kenara bırakırsak site haritaları sağlanması zaman ve kaynakların verimli kullanılmasını destekler. Basitçe sağlanabilecek txt, xml gibi dosyalar ile web dünyasının daha verimli olmasına katkı sağlayabilirsiniz.
Site haritası hazırlamak için kullanabileceğiniz araçlar, yöntemler
Farklı platformlar üzerine kurulan siteler için farklı yöntemler uygulanabilir. Yöntem seçimi temelde sitenizi nasıl bir platform üzerine kurduğunuzla ilgilidir.
Web siteniz bir içerik yönetim sistemini kullanıyorsa plugin, modül vs gibi adlandırılan eklentiler site haritası oluşturmak daha iyi bir tercihtir. Bunun dışında saf HTML tabanlı yada PHP yada ASP ile kodlanmış siteler için online araçlar yada sitenize entegre edebileceğiniz scriptler kullanabilirsiniz.
Bu yöntemlerden yada araçlardan sitenizin yapısına uygun olanı seçip kullanabilirsiniz.
Araç yada eklentilerde sitemap.org uygunluğu ve Google, Bing Yahoo! gibi büyük arama motorları tarafından tanınması; temel alınarak en popüler kullanımda olanlar seçildi.
İçerik yönetim sistemleri için yöntemler
WordPress için site haritası
WordPress içerik yönetim sistemi kullanıyorsanız WordPress XML site haritası eklentileri yada komple SEO çözümü sunan eklentiler ile bu ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Bu eklentiler sayesinde son derece basit bir şekilde, otomatik olarak site haritası hazırlayabilirsiniz.
Joomla için site haritası
Joomla! içerik yönetim sistemi kullanıyorsanız Jomla! site haritası eklentileri ile bu ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
Çevrimiçi araçlar
HTML, CSS tabanlı siteler için çevrimiçi xml site haritası dosyası oluşturucu araçlarını kullanabilirsiniz. Ancak bunları kullanımında karşılaşacağınız başlıca sorun; botlar gibi hareket ettiklerinden herhangi bir sayfadan bağlantı almayan sayfalarınızı keşfedemeyecek olmaları. Bu tarz sayfaları oluşturulan dosyaya kendiniz eklemelisiniz. Burada bir web sitenizi yönetmek için WordPress gibi bir içerik yönetim sistemini kullanmayı bir daha düşünmelisiniz.
PHP scriptleri
Sitenize entegre edebileceğiniz PHP scriptleri ile site haritası dosyası oluşturabilirsiniz. Bunları, online araçlarda kullanılan kodların site içine entegre edilmesi olarak da düşünebilirsiniz.
Site haritanızı arama motorlarına gönderme
Bir site için en değerli trafik arama motorlarından gelen organik arama trafiğidir. Doğal trafik sağlamak içerik kalitesi, hedef kitleye hitap etme yanında arama motorlarına sitenizi iyi tanıtmaktan geçer. Arama motorları milyonlarca siteyi taramak ile meşgulken kendinizi farkettirmeniz için ben buradayım demenin bir kaç yolu vardır. Bunlar basitçe;
- Siteniz için tarama talebinde bulunmak,
- Web yöneticisi araçları kullanmaktır.
Google ve diğer arama motorları web sitesi yöneticileri ile etkileşim için hizmetler sunarlar. Google Search Console, Google tarafından sunulan ve Google Arama sonuçlarında sitenizin nasıl yer aldığını izlemenize ve yönetmenize yardımcı olan ücretsiz bir hizmettir.
Google’ a site haritası dosyası ekleme
Google Search Console hizmetine kayıt olduktan sonra solda bulunan menüden Site Haritaları yolunu izleyerek açılan sayfada
Yeni bir site haritası ekleyin formu içine haritaya ait URL yi girerek bir site haritası gönderebilirsiniz.
Sitenizi Google Search Console’ a ekledikten sonra sizin tarafınızdan sağlanacak iki önemli dosya olduğunu farkedersiniz. Bunlar tarama sekmesi altında bulunan robots.txt ve sitemap.xml dosyalarıdır.
Bing’ e site haritası dosyası ekleme
Bing – Webmaster Tools kayıt olma sırasında site haritası adresinizi istiyor ancak sonradan eklemek için Sitemi Yapılandır>Site haritaları yolunu izleyerek site haritanızı ekleyebilirsiniz.
Yandex’ e site haritası ekleme
Yandex Webmaster kaydından sonra site haritanızı gönderebilirsiniz.
Site haritası dosyası yada adresini rakiplerinizden korumanın bazı yolları
Kesin bir yol olmamasına rağmen en azından meraklı gözlerden biraz uzak tutabilmek amacıyla site haritası dosyası adresinizi değiştirebilirsiniz. Genel olarak kullanılan example.com/sitemap.xml yolu dışında example.com/sitemap_index.xml şeklinde bir yol kullanabilirsiniz.
Belki biraz abartıp dosyanıza erişimi IP bazında kısıtlamak mümkün olabilir. Ama en iyisi bırakın siteniz insanlara açık bir yapıda olsun. Sonuçta sayfalarınıza ait url ler farklı şekillerde de elde edilebilir. Siz yaptığınız işe odaklanın. Bu arada insanlar için html site haritası oluşturmayı da unutmayın.